Przyczyny pojawiania się aft i pleśniawek

Zarówno afty, jak i pleśniawki są rodzajami drobnych ran, które rozsiewają się na śluzówce jamy ustnej, wewnętrznej stronie policzków, na języku czy dziąsłach. Są ze sobą często mylone, choć można je w łatwy sposób odróżnić. Afty to niewielkie, owalne nadżerki (od 1 mm do 2 cm średnicy) otoczone wyraźną czerwoną obwódką. Mogą występować pojedynczo lub grupami oraz sięgać również do gardła. Pleśniawki z kolei są pokryte białym nalotem, który przypomina zsiadłe mleko. U dzieci pojawiają się często po innej infekcji, gdy organizm jest osłabiony, przy spadku odporności, ale główną przyczyną pojawiania się ranek jest nieprawidłowa higiena. Dzieci bezwiednie wkładają brudne rączki do buzi i wprowadzają do niej przeróżne patogeny. Afty mają podłoże wirusowe lub bakteryjne. Często też nawracają. Pleśniawki wywołane są drożdżakami Candida.

Leczenie zacznij od zmiany diety

Afty mają to do siebie, że często goją się samoistnie. Po tygodniu może nie być śladu po drobnych ranach. Warto natomiast pamiętać, że zarówno te, jak i większe i bardziej rozległe stany zapalne nie dość, że uprzykrzają dziecku codzienność, to mogą wymagać domowego i farmakologicznego leczenia. Pleśniawki w fazie początkowej są niewielkie, bezbolesne i raczej nie powodują dyskomfortu.

Fot.: Shutterstock

Dopiero zaniedbane owrzodzenie i rozwój infekcji grzybiczej powodują, że dziecko będzie rozdrażnione, a jedzenie czy picie będą mu sprawiały trudność. W takiej sytuacji może okazać się, że konieczna jest wizyta u lekarza.

Należy przyjrzeć się diecie dziecka. Jadłospis ubogi w witaminy i minerały służy rozwojowi wielu infekcji. Wprowadzenie do diety produktów bogatych w cynk, żelazo, witaminy A, C, E i z grupy B podniesie ogólną odporność organizmu i wspomoże regenerację tkanek. Warto zrezygnować z podawania kwaśnych produktów, które będą podrażniać rany. Odstawcie na ten czas pomidory, cytrusy, soki, ale też słodkie oraz słone dania i przekąski. Cukry sprzyjają rozwojowi grzybów. W ich miejsce wprowadź jogurty, płynne lub zblendowane pokarmy. Jedzenie chrupiące i o twardych krawędziach będzie niepotrzebnie podrażniało wrażliwe miejsca. Dodatkowo zauważono, że czynnikiem drażniącym afty jest też SLS zawarty w pastach do zębów. Pastę z takim składnikiem należy odstawić.

Zalecane płukanki

Leczenie aft i pleśniawek będzie uzależnione od wieku pacjenta. Rodzice maluchów, które nie radzą sobie jeszcze z płukaniem jamy ustnej, mogą stosować miejscowe okłady na rany u ich dzieci. Do tego celu najczęściej używa się torebek po zaparzonej i ostudzonej herbacie, np. zielonej lub czarnej.

Zawarta w herbacie teina wysusza afty, ale działa też pobudzająco jak kofeina, więc takie okłady nie nadają też dla najmniejszych dzieci. Zamiast herbaty można nakładać na afty i pleśniawki wacik nasączony naparem różanym, z rumianku, wyciągiem z szałwii lekarskiej lub żelem aloesowym. Wszystkie te środki złagodzą ból i działają przeciwzapalnie. Starszym dzieciom, które potrafią płukać i wypluwać, można podawać do płukania jamy ustnej napary ziołowe kilka razy dziennie.

Rozwiązania z apteki

Poza domowymi metodami leczenia aftozy i pleśniawek stosuje się miejscowe preparaty specjalnie przeznaczone do tego celu. Lekarz lub farmaceuta dobiorą środek odpowiedni do potrzeb.

Fot.: Shutterstock

U pacjentów z nawracającą aftozą konsultacja medyczna będzie konieczna, ponieważ u podstaw tych zmian mogą leżeć inne schorzenia, a wtedy wskazane jest leczenie ogólnoustrojowe lub wykonanie badań np. w kierunku celiakii. Po udanej kuracji należy wyrzucić starą szczoteczkę do zębów, żeby uniknąć ponownej infekcji. Przed nawrotami pomoże też unikanie stresu (tak, dzieci też przeżywają stres), zrezygnowanie z przetworzonej żywności, napojów gazowanych i dbanie o higienę jamy ustnej. Należy jednak pamiętać, że afty mogą mieć też podłoże genetyczne, wtedy walka z nimi będzie nierówna, ale nie niemożliwa.